ဆိုရွယ္လစ္ ဆိုတာ....

ဆိုရွယ္လစ္စနစ္သည္ ၂၀ ရာစု၏ မဟာဝါဒ၊ မဟာဘဝႀကီးတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့သည္။ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္က ျပည္သူေတြကို မည္သည့္ ကတိမ်ား ေပးခဲ့သနည္း။ ခ်မ္းသာရမည္၊ ညီမွ်ရမည္၊ ဆင္းရဲျခင္း ကင္းရမည္၊ ဒုကၡေတြ ကင္းေဝးရမည္၊ ဖိႏွိပ္မႈေတြ ကင္းရမည္ စသည္ျဖင့္ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ ေဟာေျပာခ်က္မ်ားၾကားတြင္ ျပည္သူေတြက ဘဝသစ္တစ္ခုကို ေမွ်ာ္မွန္းရင္း စိတ္ကူးေတြ ယဥ္ခဲ့ၾကသည္။ အျခားဘာကိုမွ် နားမေယာင္ ခ်င္ေနပါေစ၊ ‘သာတူညီမွ်’ ဆိုသည့္ စကားသည္ စိတ္ခ်မ္းသာမႈ အေပးနိုင္ဆံုး စကားလံုးေလးတစ္လံုး ျဖစ္ မည္ထင္သည္။

          ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ အစတြင္ လူေတြက အရင္းအႏွီး စုေဆာင္း၊ ဘံုဝါဒကို တည္ေဆာက္ကာ အခက္အခဲ အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ရင္ဆိုင္ရင္း ေအာင္ျမင္မႈေလးေတြ ရရွိခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဗဟိုဦးစီး ခ်ဳပ္ကိုင္မႈစနစ္က ႀကီးစိုးလာသည့္အခါ ေအာက္ေျခႏွင့္ ကင္းကြာၿပီး က်ဆံုးခန္းမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္လာရသည္။ အစပိုင္းတြင္ ရရွိခဲ့ သည့္ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားသည္ အစိုးရ ၾကားဝင္လိုက္မွ ပ်က္စီးရကိန္း ျဖစ္လာခဲ့ရသည္။ မက္လံုးေပးထားသည့္ အသားတံုးႀကီးသည္ စားရမွာလည္း သဲတရွပ္ရွပ္၊ ပစ္ရမွာလည္း အဆီႏွင့္ဝင္းဝင္း ျဖစ္လာရသည္။ ေရရွည္ က်င့္သံုးၾကည့္လိုက္မွ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္သည္ နိုင္လိုမင္းထက္ ျပဳက်င့္မႈမ်ား၊ မလြတ္လပ္မႈမ်ား၊ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈမ်ား၊ အလုပ္မျဖစ္မႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္လာရသည္။

          ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ အေျခခံ သေဘာတရားသည္ ပိရမစ္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈကို မူလက အေျခခံသည္။ ထိုသေဘာတရားကလည္း မေအာင္ျမင္ခဲ့ေပ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ စကတည္းက မွားေနေသာေၾကာင့္ဟု ေထာက္ျပၾကသည္။ အလားတူ ျပည္သူပိုင္ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ ကုစားၾကေသာ္လည္း ေပ်ာ့ကြက္ အားနည္းခ်က္ ေတြ မ်ားသျဖင့္ အနာႏွင့္ေဆး တည့္ေအာင္ မေပးနိုင္ေသးပဲ နာတာရွည္ ျဖစ္လာရသည္။ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ မေအာင္ျမင္ရျခင္းသည္ တရားေသ သေဘာတရားမ်ားကို ဆုပ္ကိုင္လြန္းျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ လူ႔သေဘာ ႏွင့္ လူ႔မေနာသည္ ရပ္တန္႔ေနသည့္အသြင္ မေဆာင္ေၾကာင္း ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒီေတြက မျမင္နိုင္ျခင္းသည္ က်ဆံုးခန္းသို႔ ဖန္လာေစသည့္ အေၾကာင္းတရားမ်ား ျဖစ္လာခဲ့ရသည္။ ကမၻာတြင္ ဤစနစ္က်င့္သံုးသည့္ နိုင္ငံမ်ားအတြင္း က်ဆံုးရျခင္းသည္ ‘လူေတြကို မက္လံုး ေကာင္းေကာင္း မည္သို႔ ေပးသင့္ေၾကာင္းကို နားမလည္ၾကေသာေၾကာင့္’ ဟူ၍လည္း သံုးသပ္ၾကသည္။

          အရင္းရွင္စီးပြားေရးစနစ္တြင္ ‘မက္လံုး’ သည္ အဓိက က်င့္သံုးရသည့္ သေဘာတရား ျဖစ္သည္။ ေစ်းႏႈန္းတန္ဖိုး၊ အရံႈး အျမတ္၊ ပုဂၢလိက ပိုင္ဆိုင္ခြင့္၊ ေရာင္းသူ ဝယ္သူ သေဘာတူလွ်င္ အျပန္အလွန္ လြတ္လပ္စြာ လုပ္ကိုင္ခြင့္ စသည့္ တိုက္ရိုက္ စီးပြား ကုန္သြယ္ခြင့္တို႔သည္ အရင္းရွင္စနစ္၏ မက္လံုးမ်ား ျဖစ္သည္။

          ဆိုရွယ္လစ္စနစ္တြင္ မက္လံုးသည္ သာမန္မွ်သာ ျဖစ္သည္။ ဗဟိုဦးစီး ခ်ဳပ္ကိုင္မႈျဖင့္ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးစနစ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားသျဖင့္ ေစ်းကြက္တန္ဖိုးႏွင့္ အက်ဳိးအျမတ္မ်ား ေပ်ာက္ကြယ္ေနရသည္။ နိုင္ငံေတာ္က ပုဂၢလိက ပိုင္ဆိုင္မႈကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားၿပီး အရာရာတြင္ နိုင္ငံေတာ္ပိုင္ ျဖစ္ေနသျဖင့္ စီးပြားေရး လုပ္ေဆာင္နိုင္မႈကို တိုက္ရိုက္ သက္ေရာက္နိုင္စြမ္း မရွိေပ။ မက္လံုးေပးမႈကို မလိုအပ္ဟု ထင္ျခင္း၊ လူ႔သေဘာ လူ႔သဘာဝကို လ်စ္လ်ဴရႈခဲ့ျခင္းတို႔သည္ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ က်ဆံုးခဲ့ရျခင္း၏ အေျခခံ အေၾကာင္းတရားမ်ား ျဖစ္ခဲ့ရပါသည္။

          လက္ရွိ အေနအထားတြင္ မာ့က္စ္ဝါဒီေတြကလည္း ကမၻာ့နိုင္ငံ အႏွံ႔အျပား၌ သူတို႔ က်ဆံုးခန္း ေရာက္ ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္းကို လက္ခံၾကပါသည္။ လက္ေတြ႔မဆန္သည့္ သေဘာတရားေၾကာင့္ က်ဆံုးရေၾကာင္း သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ ဝန္ခံခဲ့ၾကသည္။ စစ္မွန္သည့္ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒကို မက်င့္သံုးနိုင္ျခင္းေၾကာင့္ဟု ေဝဖန္ ေျပာဆိုၾက သည္။ စစ္မွန္သည့္ ဆိုရွယ္လစ္သေဘာတရားကို မာ့က္စ္က သေဘာတရားႏွင့္ လက္ေတြ႔ ေပါင္းစပ္ က်င့္သံုး ရန္ လမ္းၫႊန္ေပးခဲ့ၿပီးသား ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ လက္ေတြ႔ဘဝတြင္ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ၾကရာ၌ ကိုယ္လိုရာ ဆြဲၿပီး အေကာင္အထည္ ေဖာ္ၾကေသာေၾကာင့္ အရင္းရွင္စနစ္ကို လႊမ္းမိုးနိုင္ရမည္ ဟူ၍ ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့ရာမွ အရင္းရွင္စနစ္ ေက်ာက္ေဆာင္ကို ေခါင္းႏွင့္ သြားတိုက္သလို ျဖစ္သြားခဲ့ရသည္။

          မျပည့္ဝသည့္ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ျဖင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ၾကရာတြင္ စီးပြားေရးသာ မဟုတ္၊ နိုင္ငံေရး အရလည္း က်ဆံုးမႈေတြ မ်ားလွသည္။ နိုင္ငံေရးစနစ္မ်ားျဖစ္သည့္ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္၊ အရင္းရွင္စနစ္၊ ဖက္ဆစ္ စနစ္၊ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ စသည္တို႔တြင္ သူ႔စနစ္ႏွင့္သူ ခိုင္မာသည့္ မူဝါဒ သေဘာတရား၊ လမ္းစဥ္ႏွင့္ က်င့္သံုးမႈ မ်ား ရွိၿပီးသား ျဖစ္သည္။

          ထိုဝါဒ သေဘာတရားမ်ားကို လိုက္နာ က်င့္သံုးသည္ ဆိုရာတြင္ အတိုင္းအတာတစ္ခုအတြင္း ကန္႔သတ္ခ်က္ တစ္စံုတစ္ရာႏွင့္ ရင္ဆိုင္ၾကရသည္။ လူေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ မူေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ သယံဇာတ ရင္းျမစ္မ်ားေၾကာင့္ လည္းေကာင္း မတူညီသည့္ ခံယူက်င့္သံုးမႈမ်ား ျဖစ္နိုင္ပါသည္။ သယံဇာတ ရွားပါးသည့္ နိုင္ငံမ်ား၊ ဆင္းရဲသည့္ နိုင္ငံမ်ားတြင္ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ မက္လံုး မည္သို႔ ေပးနိုင္မည္ နည္း။ သို႔ျဖစ္ရာ ႏွစ္ပိုင္း တစ္ပိုင္း ဆိုရွယ္လစ္၊ သံုးပိုင္း တစ္ပိုင္း အရင္းရွင္စနစ္မ်ားကို က်င့္သံုးလာၾကရေတာ့ သည္။ တင္းျပည့္ က်ပ္ျပည့္ မရသည္ခ်င္းအတူတူ အရင္းရွင္စနစ္က စီးပြားေရးထြက္ေပါက္ကို အျမန္ဆံုး ရွာေပးနိုင္သည့္အတြက္လည္း အရင္းရွင္စနစ္ ဆက္လက္ ေအာင္ပြဲခံေနရသည္ဟု ဆိုနိုင္သည္။

          အရင္းရွင္စနစ္ ေအာင္ပြဲခံနိုင္ျခင္းသည္ ေအာက္ပါတို႔အေပၚတြင္ အေျခခံေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

၁။  ေစ်းႏႈန္း၊ ေစ်းကြက္တြန္းအားျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ျခင္း၊

၂။  အရံႈးအျမတ္ကို တြက္ခ်က္နိုင္ျခင္း၊

၃။  ပုဂၢလိက ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ တို႔ ျဖစ္သည္။

          ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ က်ဆံုးရျခင္းသည္ အထက္ပါအတိုင္း မက္လံုးအျဖစ္ မက်င့္သံုးနိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါ သည္။

          ေစ်းႏႈန္း ဆိုသည့္ မက္လံုး မရွိလွ်င္ အရံႈးအျမတ္ မတြက္နိုင္၊ အရံႈးအျမတ္ မရွိလွ်င္ ပုဂၢလိက ပိုင္ဆိုင္ ခြင့္လည္း မရွိနိုင္ေပ။ ထိုအက်ဳိးတရား မက္လံုး မရွိသည့္ ဆိုရွယ္လစ္ စီးပြားေရးစနစ္သည္လည္း ထင္တိုင္း ခရီးမေပါက္၊ ျမင္တိုင္း မၿပီးေျမာက္ခဲ့ေပ။ ဆိုရွယ္လစ္ စီးပြားေရးစနစ္ေအာက္တြင္ အေရးပါသည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းသည္ မထြန္းကားသျဖင့္ ျပည္သူတို႔ကို မက္လံုးတစ္ခု အေနျဖင့္ ဆြဲေဆာင္နိုင္စြမ္းလည္း မရွိခဲ့ေပ။

          မည္သည့္နိုင္ငံတြင္မဆို တစ္ဖက္က လစ္ဟာခ်က္မ်ားကို တစ္ဖက္မွ သဘာဝရင္းျမစ္မ်ားျဖင့္ အစားထိုးကာ ထိန္းေလ့ရွိၾကသည္။ ဥပမာ ရုရွားနိုင္ငံသည္ သဘာဝရင္းျမစ္ အႂကြယ္ဝဆံုး နိုင္ငံႀကီး တစ္နိုင္ငံ ျဖစ္သည္။ ေရနံ၊ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔၊ စိန္၊ ေရႊတို႔သည္ သံုးမကုန္ေအာင္ ေပါႂကြယ္လွသည္။ စိုက္ပ်ဳိးေျမလည္း အလံုအေလာက္ ရွိသည္။ လယ္ယာ၊ ေခ်ာင္းေျမာင္း၊ သစ္ေတာ၊ ေရတြင္း ေရကန္ ေပါႂကြယ္လွေသာ္လည္း ရုရွားသည္ ထင္သေလာက္ မခ်မ္းသာ။ သဘာဝအရင္းအျမစ္မ်ား မည္မွ်ေပါမ်ားသည္ ဆိုေစ အမွန္တကယ္ မူလရင္းျမစ္သည္ လူသားရင္းျမစ္ ျဖစ္သည္။

          ျပည္သူကို ျမွင့္တင္ျခင္းသည္ သဘာဝတရားကို ျမွင့္တင္ေပးျခင္းျဖစ္ၿပီး ပိတ္ပင္ျခင္းသည္ စိတ္ဓာတ္ အရေရာ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကိုပါ ပိတ္ပင္ တားဆီးရာ ေရာက္သည္ဟု ဆိုရွယ္လစ္စနစ္က မျမင္ဘဲ အရာရာတြင္ စီမံကိန္းမ်ား ခ်မွတ္ၿပီး လြတ္လပ္စြာ အေကာင္အထည္ မေဖာ္နိုင္သည့္မူေၾကာင့္ ေအာင္ျမင္ တိုးတက္မႈမ်ားႏွင့္ အလွမ္းကြာေဝးေနရသည္။ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ က်ဆံုးရျခင္းသည္ လူတို႔၏ စိတ္ဓာတ္ကို သတ္ပစ္တတ္သည့္ ဉာဥ္ဆိုးမ်ားေၾကာင့္ဟု ဆိုသည္။

          စီးပြားေရးစနစ္သည္ ဗဟိုဦးစီးခ်ဳပ္ကိုင္မႈမွသည္ လြတ္လပ္ေသာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္၊ အရင္းရွင္ စီးပြားေရးစနစ္၊ ဒီမိုကေရစီသို႔ အဆင့္ဆင့္ ကူးေျပာင္း ေတာင္းဆိုလာၾကသည္။ အေမရိကန္ကို အသြင္ကူး ေျပာင္းေရးအတြက္ စံအျဖစ္ နိုင္ငံတိုင္း ရႈျမင္သံုးသပ္လာၾကသည္။ အေမရိကန္ဆိုသည့္ နိုင္ငံကလည္း ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀ ခန္႔ ကန္႔သတ္ထားသည့္ အစိုးရေအာက္တြင္ ပြင္းလင္းသည့္ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ကို က်င့္သံုးသျဖင့္ တိုးတက္မႈအရွိန္မက်သည့္ စံျပနိုင္ငံ ျဖစ္ေနသည္။ ‘လြတ္လပ္ျခင္း’ ႏွင့္ ‘လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရွိျခင္း’ တို႔သည္ ထြက္ေပါက္လားဟု လူတိုင္း စိတ္ဝင္စားလာၾကသည္။

          နိုင္ငံႏွင့္ ျပည္သူတို႔ကို ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ျဖင့္ လမ္းဖြင့္ေပးရန္၊ လြတ္လပ္ျခင္းႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အတြက္ ဒီမိုကေရစီကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးရန္ ဆိုသည္မွာ လူတိုင္း၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား၊ နိုင္ငံအစိုးရတို႔၏ တာဝန္ဝတၱရားမ်ား ျဖစ္လာခဲ့ရသည္။ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈသည္ ျပည္သူတို႔ ခ်မ္းသာမႈ မဟုတ္၊ အစိုးရ လက္တစ္ဆုပ္စာ ခ်မ္းသာမႈသာ ျဖစ္သည္ဟု အေတြးအျမင္ေတြ ထုတ္ေဖာ္လာၾကသည္။

          ဆိုရွယ္လစ္စနစ္က ျပည္သူမ်ားအား ‘လြတ္လပ္မႈ နည္းနည္းေလး အဆံုးရံႈးခံလိုက္ပါ၊ ငါတို႔က လံုျခံဳမႈ ေပးပါမည္’ ဟု အာမခံထားသည္။ သို႔ေသာ္ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ‘ေပးကားေပး၏ မရ၊ ေကၽြးကားေကၽြး၏ မဝ’ ျဖစ္လာသည့္အခါတြင္ ျပည္သူေတြက သံသယ ျဖစ္လာၾကသည္။ သံသယသည္ လြတ္လပ္မႈေရာ၊ လံုျခံဳမႈကိုပါ ဆံုးရံႈးေစေတာ့သည္။

          ဆိုရွယ္လစ္စနစ္တြင္ ေဆးဝါးကုသပိုင္ခြင့္၊ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရး၊ လူမႈဖူလံုေရး၊ သာတူညီမွ် လုပ္ခ စသည္ျဖင့္ မက္လံုးမ်ားရွိေသာ္လည္း ‘အေပၚယံ ေရႊမႈန္ႀကဲ၊ အတြင္းက ေနာက္ေခ်းခံ’ ဆိုသလိုမ်ဳိး ျဖစ္ေနသည္ ကမ်ားသည္။ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ က်ဆံုးရျခင္းသည္ အေပၚယံကိုသာ ၾကည့္ၿပီး အတြင္းကို မရႈျမင္နိုင္ၾကသျဖင့္၊ ရႈျမင္ခြင့္ မရေစရန္ ဖံုးကြယ္ထားတတ္ၾကသျဖင့္ က်ဆံုးခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္ ဟူ၍လည္း ဆိုနိုင္သည္။ ျပည္သူကို မည္သို႔ မက္လံုးေပးၿပီး ဆြဲေဆာင္ရမည္ကို လ်စ္လ်ဴရႈကာ ‘မဟာလိမ္လည္မႈမ်ား’ ေအာက္တြင္ စီမံကိန္းမ်ားကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ၿပီးရင္း ေဖာ္ကာ ႏွစ္တို၊ ႏွစ္ရွည္မ်ားျဖင့္ အခ်ိန္ကုန္ေနၾကရသည္။ သို႔ေသာ္ ဆိုရွယ္လစ္ စနစ္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားမည္ေလာဟု ေစာေၾကာစရာရွိသည္။ ကမၻာေျမမွ လံုးဝ ကြယ္ေပ်ာက္သြားရန္ကား မျဖစ္နိုင္ေသးေပ။

          ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသည္ျဖစ္ေစ၊ မခ်ဳပ္ၿငိမ္းသည္ျဖစ္ေစ လြတ္လပ္ခြင့္ႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္တို႔ကို လူသားတိုင္း ခံစားခြင့္ရရွိေရးသည္ အေရးအႀကီးဆံုး ျဖစ္သည္။ သမိုင္းတြင္ လြတ္လပ္စြာအသက္ရွဴခြင့္ရသည့္ ကမၻာႏွင့္ ပိတ္ေလွာင္ခံထားရသည့္ကမၻာတို႔အေပၚ ျပည္သူတို႔ သံုးသပ္ ဆံုးျဖတ္နိုင္ၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ အရင္းရွင္ စနစ္ တိုးတက္ရျခင္းသည္ ျပည္သူတို႔စိတ္ဓာတ္ကိုဖြင့္ေပးၿပီး လုပ္ပိုင္ခြင့္ အျပည့္အဝ ေပးလိုက္ျခင္းျဖင့္ လူသားထံမွ ျပန္လည္ရယူခံစားျခင္း ျဖစ္သည္။ ေခၽြတာမွ ျဖစ္မည္၊ အလုပ္လုပ္မွ ျဖစ္မည္၊ ကၽြမ္းက်င္မွ ျဖစ္မည္ ဆိုသည့္ အသိမ်ားျဖင့္ အရင္းရွင္စနစ္က ဓနအင္အားကို ရွာေဖြစုေဆာင္းသည္။ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္က လုပ္လုပ္ မလုပ္လုပ္ ထမင္းတစ္လုတ္ကို ရွာေဖြေကၽြးရမွာ အစိုးရအလုပ္ဟု ယူဆေနသျဖင့္ ျပည္သူေတြ ငုတ္တုတ္ ျဖစ္ေနၾကရသည္။

          ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ႏွင့္ အရင္းရွင္စနစ္တို႔ ကြာျခားခ်က္မွာ အရင္းရွင္စနစ္က ဆက္လက္ အလုပ္ျဖစ္ေနၿပီး ဆိုရွယ္လစ္ေတြ တျဖည္းျဖည္း ကြယ္ေပ်ာက္ကုန္ျခင္း ျဖစ္သည္။

တင္ၫြန္႔

ဒီမိုကေရစီနိုင္ငံေတာ္ ဒီမိုကေရစီနိုင္ငံသား

အရင္းရွင္စနစ္ ဆိုတာ.......

အရင္းရွင္စနစ္ကို တကယ္က်င့္သံုးခ်င္ရင္ သနားတာတခုတည္းကို ၾကည့္ေနလို႔ မရတာေတြရွိတယ္။  ဥပမာ လူငါးေယာက္ရွိတဲ့ ဌာနအုပ္စုတခုမွာ လူတေယာက္က အေခ်ာင္ခိုတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ က်န္တဲ့သူေတြကို လိုက္မမီဘဲ အလုပ္မၿပီး ဘူးဆိုပါေတာ့။
က်န္တဲ့ လူေလးေယာက္က ပိုအလုပ္လုပ္ရေတာ႔မယ္။ မလုပ္ရင္ အလုပ္မၿပီးရင္ အားလံုးအလုပ္ ျပဳတ္ၾကမွာကိုး။ ၾကာေတာ့လည္း က်န္တဲ့သူေတြပါ စိတ္ဓာတ္က်ဆင္း လာႏိုင္တယ္။ ဒီေတာ့ အလုပ္မတြင္တဲ့သူကို ျဖဳတ္ျပစ္ရမွာပဲ။ Individualism ဆိုတာဒါပဲ။ လူတိုင္း ကိုယ့္အတြက္ ကိုယ္တာဝန္ ယူၾကရမွာပဲ။
ထိုနည္းတူစြာပဲ တိုင္းျပည္နဲ႔ ဆိုင္တဲ႔ မက္က႐ို စီးပြားေရးမွာလည္း ျပႆနာျဖစ္ရင္ ပိုေနတာေတြကို ေလ်ာ႔ခ်၊ ၿခိဳးၿခံ
ၾက၊ ၿပီးရင္တခါျပန္ထ ႐ုန္းကန္လႈပ္ရွားၿပီး နလန္ထူလာၾကၿပီး စီးပြးေရး က်န္းမာလာေတာ့ ထေျပးၾကျပန္တာေပါ့။ သဘာဝေတာမီးေလာင္ သလိုေပါ့။ ေျခာက္ေနတဲ့ ရြက္အိုသစ္ပင္အိုေတြ ေလာင္ၿပီးသြားရင္၊ ရြက္ႏုေတြ ေပါက္လာၿပီး သစ္စိမ္းေတြနဲ႔ ႏုပ်ိဳလန္းဆန္းတဲ့ သစ္ေတာတခု ျပန္ေပၚလာသလိုပဲေပါ့။
ေရာနယ္ရီဂင္ လက္ထက္မွာ အေဆာက္အဦး Real Estate Boom ပူေဖါင္းလို တရွိန္ထိုး တိုးတက္မႈ (Boom)
ျဖစ္တယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ သမဝါယမလို အေသးစား ေငြေခ်းဌာန Savings and Loans ေတြ Boom ျဖစ္တယ္။ ထံုးစံအတိုင္း Boom ျဖစ္ေတာ႔ အလြန္အကၽြံေတြ၊ ျပဳန္းတီးမႈေတြ ပါလာတာေပါ့။ Boom ျဖစ္ရင္ ပူေဖါင္းကြဲသလို Bust ဆိုတာ လာတာပဲ။ သမၼတ ရီကင္ၿပီးေတာ့ ပထမ ေဂ်ာ႔ဘုရ္ွ (၄၁) က သမၼတျဖစ္ေတာ့ ရီပတ္ဘလီကင္ ဆိုေတာ့ အရင္းရွင္ဆန္ဆန္ ေငြေခ်းဌာနေတြကို ကိုင္တြယ္တာေပါ႔။
Resolution Trust Corporation (RTC) ဆိုၿပီး ကြန္ကရက္က ေငြမတည္ၿပီး ေထာင္ေပးလိုက္တယ္။ အေသးစိပ္ ကေတာ႔ အေတာ္ ႐ႈပ္ေထြးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လြယ္လြယ္ေျပာရရင္ မွန္မွန္ကန္ကန္လုပ္ၿပီး ရပ္တည္ႏိုင္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ထားခဲ့တယ္။ မႏုိင္မနင္း ျပႆနာတက္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ေရြးၿပီး ဘဏ္ၾကီးေတြကို
ေရာင္းပစ္လိုက္တယ္။ အစိုးရက အစိုးရ အာဏာနဲ႔ မေကာင္းသူပယ္၊ ေကာင္းသူကယ္ လုပ္ပစ္လိုက္တာပဲ။ အဲရီဇိုးနားျပည္နယ္က နာမည္ေက်ာ္ ကီးတင္ (Keating) ဆိုရင္ ေထာင္က်သြားတယ္။ ဒီက႑မွာရွိေနတဲ့ သူေတြ ကေတာ့ (ငရဲ) ေပါ႔။ အလုပ္ျပဳတ္သူျပဳတ္၊ ဘဝပ်က္သူပ်က္ၾကေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ျပႆနာက ဒီလို မလုပ္ရင္လည္း တျခားစီးပြားေရး က႑ေတြကို ကူးစက္ေတာ့မွာကိုး။ ၿပီးေတာ့ (RTC) ကိုဖ်က္ၿပီး တျခား အစိုးရဌာနက ဆက္တာဝန္ ယူသြားရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကလင္တန္တက္ကာစမွာ  စီးပြားေရးျပန္ ဦးေမာ႔လာတာ။
အေဆာက္အဦး က႑ (Real Estate) မွာလည္း Bust ျဖစ္ေတာ့ ေစ်းေတြက်။ ေဆာက္လုပ္သူေတြ ဒုကၡေရာက္၊ ဘဏ္ေတြ အက်ပ္အတည္း ျဖစ္ၾကေပါ့၊ ထံုးစံအတိုင္း ဗဟိုဘဏ္က အတိုးေလ်ာ့၊ အစိုးရက အခြန္ေလ်ာ့ၿပီး ေစ်းကြက္ မွာ ေငြလည္ပတ္မႈ Liquidity ရွိေအာင္ အစိုးရက ဝင္ထိန္းေပးၿပီး ေစ်းကြက္ကပဲ အပိုအလွ်ံေတြကို ရွင္းထုတ္ၿပီး တခါရြက္သစ္ေတြေပါက္၊ ရြက္ေဟာင္းေတြေႂကြေပါ႔။ ဒီဒုကၡ ပင္လယ္ထဲမွာ နဖူးကြဲသူကြဲ၊ ထိပ္ေပါက္သူေပါက္ေပါ႔။
မရက္စက္ရင္ ဘာျဖစ္မွာလဲ
အေမရိကားမွာ အေဆာက္အဦး တိုးပြားမႈ Real Estate Boom ျဖစ္တဲ့အခ်ိန္ ၁၉၈ဝ ခုႏွစ္ေတြမွာ ဂ်ပန္မွာလည္း အေဆာက္အဦတိုးပြားမႈ Real Estate Boom ျဖစ္တယ္။ ဂ်ပန္စနစ္က အျပင္လူ မဝင္ရေအာင္ အခ်င္းခ်င္းရဲ႕စေတာ႔ (Stocks) ေတြကို ပို္င္ဆိုင္ထားၾကတယ္။ Cross Ownership လို႔ ေခၚပါတယ္။ အာရွသားေတြရဲ႕ အက်င့္အရ  အားနာတာ ၊ မ်က္ႏွာနာတာ ပါတယ္။ ဂ်ပန္စနစ္က ဘဏ္ကိုမီွၿပီး အုပ္စုလိုက္ တည္ေဆာက္ၾကတယ္။

ျပည္သူေတြေတာင္းဆိုေနေသာ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ဆိုတာ..

ယေန႔ကမၻာႀကီးတြင္ လြန္ခဲ့ေသာရာစုႏွစ္မ်ားစြာက က်င့္သုံးခဲ့ေသာ ပေဒသရာဇ္ စနစ္မ်ား ေမွးမွိန္ ေပ်ာက္ကြယ္ ၿပီးေနာက္ ျပည္သူအမ်ားစုက အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ဒီမိုေရစီ စနစ္က်င့္သုံးေသာႏုိင္ငံမ်ားအျဖစ္တျဖည္းျဖည္းေျပာင္းလဲ က်င့္သုံးမႈမ်ားတုိးတက္မ်ားျပား လာျခင္းႏွင့္အတူ ယင္းဒီမုိေရစီစနစ္(သို႔မဟုတ္) ဒီမိုကေရစီ ေ၀ါဟာရ စကားလုံး သည္ ျပည္သူလူထုအၾကားအသုံးမ်ားေသာစကား လုံးမ်ားအျဖစ္ လူသိမ်ားထင္ေပၚလာခဲ့သည္။

ကမၻာႀကီးတြင္ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ပေဒသရာဇ္စနစ္မ်ား လႊမ္းၿခဳံႀကီးစိုးခဲ့ၿပီးေနာက္ ဒီမုိကေရစီစနစ္၊ ကြန္ျမဴနစ္ စနစ္၊ ဆုိရွယ္လစ္စနစ္ စသည့္၀ါဒစနစ္မ်ား လူသိမ်ားထင္ရွားလာၿပီး ယေန႔ေခတ္တြင္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ သည္ အက်ယ္ျပန္႔ဆုံးေသာ စနစ္ျဖစ္လာကာ ဒီမုိကေရစီစနစ္ဆီသို႔ ဦးတည္ေနေသာႏုိင္ငံမ်ား၊ ေျခလွမ္းျပင္ဆင္ ေန ေသာႏိုင္ငံမ်ားသည္ပင္ရွိလာၿပီျဖစ္ရာ ျမန္မာႏုိုင္ငံသည္ပင္ စည္းကမ္းျပည့္၀ေသာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ဆီသို႔ ဦးတည္ ေလွ်ာက္လွမ္းေနေသာႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံအျဖစ္ ပါ၀င္ေန ေပသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံသည္လည္း ေရွးယခင္ရာစုႏွစ္မ်ားက သက္ဦးဆံပိုင္ပေဒသရာဇ္စနစ္မ်ား ျဖန္႔ၾကက္ႀကီးစိုးခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၈၈၅ခုႏွစ္ တြင္အဂၤလိပ္လက္ေအာက္သို႔က်ေရာက္ခဲ့ၿပီး ကိုလိုနီစနစ္ေအာက္ေရာက္ရွိခဲ့ရသည္။ ၁၉၄၈ အဂၤလိပ္ ေခတ္ လြတ္လပ္ေရး ရရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ ပါလီမန္ဒီမုိကေရစီစနစ္ကို ေျပာင္းလဲက်င့္သုံးခဲ့ေသာ္လည္း ပီျပင္ေသာ၊ ခုိင္မာေသာ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံအျဖစ္ ပီျပင္ စြာေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ျခင္းမရွိဘဲေမွးမွိန္ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ဒီမုိကေရစီဆိုေသာေ၀ါဟာရကို ျပည္သူမ်ားပိုမုိ သိရွိလာၿပီးေနာက္ ယေန႔ႏုိင္ငံေတာ္ အစိုးရ လက္ထက္တြင္ အမ်ားျပည္သူက လက္ခံက်င့္သုံးသည့္ စည္းကမ္းျပည့္၀ေသာ ဒီမုိကေရစီ ႏိုင္ငံေတာ္ သို႔ ေျပာင္းလဲရန္ ေျခဦးျပင္ဆင္ေနၿပီျဖစ္သည္။ ယင္းအတြက္ေၾကာင့္ ဒီမုိကေရစီစနစ္(သို႔မဟုတ္) ဒီမုိကေရစီ၀ါဒကို ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ ပိုမုိသိရွိရန္ လိုအပ္လာေပၿပီျဖစ္သည္။

ဒီမိုကေရစီစနစ္သည္ ဂရိႏိုင္ငံမွစတင္ ေမြးဖြားေပၚေပါက္လာၿပီး ဂရိလို Demo Kratia ဟု ေခၚဆုိၿပီး Demo သည္ (People) ျပည္သူ Kratos သည္ (Rule or Power) စည္းမ်ဥ္းဥပေဒ (သို႔မဟုတ္) အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာဟု အဓိပၸာယ္ သတ္မွတ္ႏုိင္ၿပီး ျပည္သူက အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း၊ ျပည္သူ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ျပည္သူ႔အစိုးရဟုေခၚဆိုႏုိင္သည္။ မည္သည့္ကိစၥမဆုိ အမ်ားႏွင့္သက္ဆုိင္ေသာကိစၥျဖစ္ သည္ကိုလည္းေကာင္း၊ယင္းကိစၥမ်ဳိးကို မည္သုိ႔ေဆာင္ရြက္ ထိုက္သည္ကိုလည္းေကာင္း အဆုံးအျဖတ္ျပဳႏုိင္ေသာလုပ္ပိုင္ခြင့္သည္ ျပည္သူအားလုံး၌ တည္ရွိေနသျဖင့္ ျပည္သူလူထုကသာလွ်င္ ျပည္သူလူထုကို အစုိးရေသာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ပင္ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္သည္ ေရွးဂရိႏုိင္ငံေရးႏွင့္ အေတြးအေခၚပညာရပ္မွ စတင္ေပါက္ဖြားလာခဲ့ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ “Democracy is the Gover-nment of the people, by the people and for the people” ဒီမိုကေရစီသည္ ျပည္သူက အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ျပည္သူက ျပည္သူကို အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းဟု ေအပရာဟင္လင္ကြန္းကဆိုခဲ့တာ။