ဒါေပမယ့္ ေဟာဒီလို ထူးျခားခ်က္ေတြလည္း ပါရွိေနပါတယ္။
ပထမတစ္ခ်က္က ဦးသိန္းစိန္ စစ္တစ္ပုိင္းအစုိးရအတြက္ ဒီၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈) ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ (NLD) တုိ႔ လက္ခံ၊ပါဝင္လာၿပီဆုိတာ ျပည္တြင္း/ျပည္ပကုိ ဆြဲေဆာင္ျပသႏုိင္မယ့္ ပြဲတစ္ခုလည္းျဖစ္တယ္။
ဒုတိယတစ္ခ်က္က ဦးသိန္းစိန္ စစ္တစ္ပုိင္းအစုိးရအတြက္ ဆရာႀကီးအိုဘာမားနဲ႔ ဆရာမႀကီးေဒၚကလင္တန္တို႔က စစ္ေဆးၿပီးေအာင္မွတ္ေပးမယ့္ အေမရိကန္အစုိးရနဲ႔ ပံုမွန္ဆက္ဆံေရးအဆင့္ရရွိေရးအတြက္ ေျဖဆိုရမယ့္ “ေရးေျဖစာေမးပြဲ” တစ္ခုလည္း ျဖစ္ ျပန္ပါတယ္။ ဒီထူးျခားခ်က္ေတြက ဦးသိန္းစိန္ စစ္တစ္ပုိင္းအစုိးရ လိုခ်င္လြန္းလွတဲ့ အခ်က္ေတြျဖစ္ပါတယ္။
“ႏႈတ္ေျဖစာေမးပြဲ” က ဆရာမႀကီး ေဒၚကလင္တန္လာတုန္းေျဖၿပီးသြားၿပီ။ အခုတစ္ခါေျဖရမွာက “ေရးေျဖစာေမးပြဲ” ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ ႏႈတ္ေျဖစာေမးပြဲ “ေျမာက္ကိုရီးယားဘာသာရပ္” မွာ သူရဦးေရႊမန္းက အမွတ္အမ်ားဆံုးရတယ္လို႔ၾကားရတယ္။
ပထမအခ်က္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈) ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ (NLD) တုိ႔ လက္ခံ၊ ပါဝင္လာၿပီဆုိတာက ရရွိၿပီးသားလုိ႔ေျပာလုိ႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒုတိယအခ်က္ျဖစ္တဲ့ “ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ” က်င္းပၿပီးမွသာ ထူးျခားခ်က္ ၂ ခုစလံုးဟာ ပုိၿပီး ခုိင္လံုျပည့္စံုသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါမွလည္း “ပဏာမသေဘာတူညီခ်က္” လက္မွတ္ေရးထုိးေနၾကသူေတြကို ျပသဖို႔အတြက္ အကြက္အကြင္း ပိုေကာင္းလာမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ၾကားျဖတ္ေရးေကာက္ပြဲကို “အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္လုပ္ေပးမယ္” လို႔ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေရးေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးကလည္း အာမခံခ်က္ေပးထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဥပေဒအရ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ အရည္အခ်င္းနဲ႔ ကုိက္ညီပါသလား” လို႔ ေမးေတာ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းက “ေလာေလာဆယ္ မိမိေလ့လာႏိုင္သေလာက္ ကုိက္ညီတယ္လို႔ ေတြ႔ရွိရပါတယ္” အေျဖေပးခဲ့ၿပီ။
ဒီေတာ့ ဒီၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဦးသိန္းစိန္ စစ္တစ္ပိုင္းအစုိးရအေနနဲ စာေမးပြဲေသခ်ာေပါက္ေအာင္မွာပါ။ ဂုဏ္ထူးေတြေတာင္ ခ်ိတ္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။ ဂုဏ္ထူးဆိုတာ “တရားမွ်တဲ့၊ လြတ္လပ္တဲ့၊ ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့” ဆိုတဲ့ ဂုဏ္ထူးေတြေပါ့။
ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕လက္ေတြ႔ပုိင္းကို ၾကည့္ၾကပါစို႔။
လစ္လပ္ေနရာ (၄၈) ေနရာရွိတယ္ဆိုတာ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က သတင္းထုတ္ျပန္ၿပီးၿပီ။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မဲဆႏၵနယ္ (၄၀) ေနရာ၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္မဲဆႏၵနယ္ (၆)ေနရာ နဲ႔ တုိင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မဲဆႏၵနယ္ (၂) ေနရာတို႔ျဖစ္တယ္။
ကယားျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္၊ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ရခုိင္ျပည္နယ္တို႔မွာ လစ္လပ္မႈမရွိဘူး။
ဒီေတာ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီ “တည္ေထာင္ခြင့္”၊ “မွတ္ပံုတင္ခြင့္” ေလွ်ာက္ထားေနၾကတဲ့ ပါတီ (၁၀) ပါတီအနက္ (ပါတီမွတ္ပံုတင္ခြင့္ ရရွိခဲ့မယ္ဆိုရင္ ကရင္ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ၊ ၿမိဳတုိင္းရင္းသားပါတီ တုိ႔ကဲ့သို႔) “ျပည္နယ္တစ္ခုအတြင္း၌သာ စည္း႐ုံးေဆာင္ရြက္မည့္ ပါတီ” မ်ားအေနနဲ႔ “အနည္းဆံုး ၃ ေနရာ” ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္စရာလုိမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
“ႏုိင္ငံေရးပါတီမွတ္ပံုတင္ေလွ်ာက္ထားဆဲ (NLD)” ကေတာ့ (၄၈) ေနရာစလံုး ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။
ဦးခင္ေမာင္ေဆြ၊ ေဒါက္တာသန္းၿငိမ္းတို႔ရဲ႕ (NDF) ကလည္း ေနရာ (၂၀) ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မယ္လို႔ ေျပာသံၾကားရပါတယ္။
(တစည) ပါတီက ဦးဟန္ေရႊက “NLD ကုိ ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေနတဲ့ခရီးလမ္းအတြက္ ခရီးသြားေဖာ္၊ ၿပိဳင္ဘက္ ပါတီလုိ႔ျမင္ပါတယ္” လို႔ေျပာဆိုထားၿပီး၊ ေနရာ (၂၀) ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မယ္လို႔ဆုိပါတယ္။
အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီသစ္ပါတီကလည္း ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီးထဲက လစ္လပ္ေနတဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မဲဆႏၵနယ္ (၆) ေနရာ အနက္ (၃) ေနရာမွာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မယ္လုိ႔ ေျပာထားတယ္။ ဦးသိန္းညြန္႔ေျပာတာကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဆုိရင္ ေနရာ ဖယ္ေပးမွာျဖစ္ေပမယ့္၊ အျခားသူဆိုရင္ေတာ့ ေနရာဖယ္ေပးမွာ မဟုတ္ဘူး။ ယွဥ္ၿပိဳင္မွာျဖစ္တယ္လုိ႔ဆိုပါတယ္။
ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီ (USDP) ကလည္း လစ္လပ္သြားတဲ့ေနရာေတြကို ဒီတိုင္းလက္လႊတ္ထားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လစ္လပ္သြားတဲ့ေနရာအမ်ားစုက ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီ (USDP) က အႏုိင္ရရွိခဲ့တဲ့ေနရာေတြလည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဇမၺဴသီရိ၊ ပုဗၺသီရိ၊ ဒကၡိဏသီရိ၊ ဥတၱရသီရိ အစရွိတဲ့ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ ဘယ္ပါတီေတြက ဝင္ၿပီးယွဥ္ၿပိဳင္အေရြးခံဝံ့မွာလဲ။ ဒါ့အျပင္ ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီ (USDP) ကေန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးျဖစ္လာသူေတြက အပုိင္စားနယ္လိုလုပ္ထားတဲ့ သူ႔ရပ္ရြာဇာတိေတြမွာ (ပုလဲ၊ မင္းကင္း၊ ေတာင္ငူ၊ မိထၳီလာ စတဲ့ေနရာ) ေရာ ဘယ္သူေတြက ယွဥ္ၿပိဳင္ဝ့ံ ပါ သလဲ။ သူတုိ႔က တျခားပါတီေတြလို ေငြ ၅ သိန္းတင္ဖို႔ ပူပန္ေတြးေတာ စဥ္းစားေနစရာ၊ စပြန္ဆာရွာေနစရာမလိုတဲ့ ပါတီျဖစ္ပါတယ္။
သံုးေနရာ“စတိ” ဝင္ၾကမယ့္ “စပြန္ဆာပါတီ” ေတြကလည္း ရွိေသးတယ္။
ဆိုလိုခ်င္တာက (၄၈) ေနရာအတြက္ (NLD) ဟာ အႀကိတ္အနယ္ယွဥ္ၿပိဳင္ရလိမ့္မယ္။
ဒါ့အျပင္ အရင္ “ေႏြ”၊ အရင္ “ေမ” မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ “၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ” တုန္းကလို “ငုနဲ႔ပိေတာက္ ေႏြမွာလိႈင္” ဖို႔ ခက္ခဲလိမ့္မယ္ဆိုတာကို ေျပာခ်င္တာပါ။ တစ္စံုတရာေသာ အေရအတြက္ကိုေတာ့ျဖင့္ (NLD) က ရႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။
အဲဒီလို အေရအတြက္တစံုတရာနဲ႔ (NLD) အႏုိင္ရရွိတာကပဲ ဦးသိန္းစိန္ စစ္တစ္ပုိင္းအစိုးရအတြက္ ေဒၚကလင္တန္စာေမးပြဲ ေအာင္မွတ္ သုိ႔မဟုတ္ ဂုဏ္ထူးျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
(NLD) ရရွိလာမယ့္၊ တစံုတရာအေရအတြက္ဟာ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာဘာလုပ္ႏုိင္မလဲ။ လႊတ္ေတာ္ထဲ အက်ိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးၿပီးသြားတဲ့အခါ ေနာက္ဆံုးပိတ္ အဆံုးအျဖတ္ကို မဲခြဲတာနဲ႔အၿပီးသတ္ရစၿမဲျဖစ္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ သေရပြဲမရွိႏုိင္ပါဘူး။ အႏုိင္မဲကို လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ႀကီးကေပးမွာပဲ။ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ႀကီးေတြဟာ ႀကံ့ဖြ႔ံပါတီ(USDP) ကျဖစ္တယ္။
အဲဒီအခါ မ်ားတဲ့အေရအတြက္က နည္းတဲ့အေရအတြက္ကို အႏုိင္ယူသြားတာပဲ မဟုတ္ပါလား။
“ပါတီစြဲမရွိရဘူး”လို႔ ဘယ္လိုပဲေျပာေနပါေစ၊ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ပါတီစြဲၿပီးေပးတဲ့ မဲေတြနဲ႔အႏုိင္ယူသြားမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။
(ပထမအႀကိမ္၊ ဒုတိယအႀကိမ္) လႊတ္ေတာ္ပံုမွန္အစည္းအေဝးေတြ (၂) ႀကိမ္လုပ္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ဦးစတီဗင္သာဗိတ္၊ ဦးဗညားေအာင္မိုး၊ ဦးသိန္းၫြန္႔တုိ႔လႊြတ္ေတာ္ထဲမွာ ေမးခြန္းေတြေမးခဲ့၊ အဆိုေတြတင္ခဲ့၊ မဲေတြခြဲခဲ့ၿပီးပါၿပီ၊ ေပၚထြက္လာတဲ့ရလဒ္ေတြလည္း အားလံုးသိရွိ ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ပူပူေႏြးေႏြးအနီးကပ္ဆံုးအေတြ႔အႀကံဳေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ခပ္ေဝးေဝးအေတြ႔အႀကံဳေတြေျပာရမယ္ဆုိရင္ ကိုသန္း (ၾကည့္ျမင္တုိင္) ရဲ႕ “တစ္ခါက ရန္ကုန္ျမဴနီစပယ္ေရြးေကာက္ပြဲ” ဆုိတဲ့ ေဆာင္းပါးကုိ ဖတ္ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။ ခ်င္းတြင္းဂ်ာနယ္၊ အမွတ္ (၅၉၊ ေဖေဖၚဝါရီ၊ ၂၀၁၁၊ စာမ်က္ႏွာ ၈၈ – ၉၇) မွာ ပါရွိပါတယ္။
၁၉၅၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားက ဖဆပလေခတ္ျမဴနီစပယ္ေခတ္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားအေၾကာင္းကို သတိျပဳစရာ၊ သင္ခန္းစာယူစရာအျဖစ္ေရးျပထားတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ျဖစ္ပါတယ္။
တသီးပုဂၢလ ဆရာႀကီးဦးေရႊျဖဴနဲ႔ ဦးေအာင္သန္း (ဗိုလ္ခ်ဳပ္အစ္ကုိ/ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ဘႀကီး) တို႔ဟာ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အႏုိင္ရခဲ့ေသာ္လည္း မဲအမ်ားစုအႏုိင္ရထားတဲ့ (ဖဆပလ) ကို မေက်ာ္ႏိုင္ခဲ့ပံုကို ေရးျပထားပါတယ္။
“လက္ေတြ႔မွာေတာ့ အဆိုတစ္ခုဟာ လူထုေကာင္းရာေကာင္းေၾကာင္းေဆာင္ရြက္ရန္တင္သြင္းေသာ္လည္း ေထာက္ခံမည့္ သူ မရွိ၊ ေထာက္ခံမည့္သူမရွိ၍ မည္မွ်လူထုေကာင္းရာေကာင္းေၾကာင္း အက်ိဳးျပဳအဆိုျဖစ္ေစကာမူေဆြးေႏြးမည့္ အေနအထားသို႔ပင္ မေရာက္ခဲ့၊ (central street) ဗဟုိလမ္းကို “ဗိုလ္သူရလမ္း” ဟု အမည္ေျပာင္းႏုိင္ခဲ့သည္” ။
“လုပ္ႏုိင္တဲ့အျခားလုပ္ငန္းတစ္ခုရွိေသးသည္၊ (ဖဆပလ) ဘက္မွ မဲအမ်ားစုအားကုိးျဖင့္တင္သြင္းလာသည့္ အဆုိသည္ ျပည္သူလူထုအမ်ားစုကို အက်ဳိးျပဳသည့္ အဆုိမဟုတ္လွ်င္ သည္အဆုိကို က်ဳပ္ကန္႔ကြက္သည္။ “မွတ္တမ္းတင္ထားပါ” ဟုေျပာ႐ံုသာရွိသည္၊ ဒီထက္ပိုၿပီးဘာမွမတတ္ႏုိင္” ဟု သူ၏ ခါးသီးစိတ္ပ်က္ဖြယ္သမုိင္းအေတြ႔အႀကံဳကို ျပန္ေျပာင္းေရးျပထားပါတယ္။
ဒါဟာ က်ေနာ္တို႕ႏိုင္ငံမွာ “ဒီမိုကေရစီကာလတခု” လို႔ ေျပာဆုိေလ့ရွိၾကတဲ့ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီေခတ္ရဲ႕ အေတြ႔အႀကံဳျဖစ္ပါတယ္။ (နဝတ-နအဖ) စစ္အစိုးရဦးေဆာင္ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ(၂၀၀၈) ေအာက္မွာက်င္းပမယ့္ “စည္းကမ္းျပည့္၀တဲ့ ပါတီစုံဒီမုိကေရစီေခတ္” ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတစ္ခုမွာ။ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ဘာေတြကို၊ ဘယ္ေလာက္မ်ားေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္မွာပါလဲ။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္လာမယ့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကေတာ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ရဲ႕ ပထမ ၆ လအတြင္းထဲမွာ က်င္းပျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ရပါတယ္။
(NLD) ပါတီကလည္း ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိ ေရြးခ်ယ္ခံရၿပီး “လႊတ္ေတာ္” ထဲသုိ႔ ေရာက္ရွိ သြားပါလိမ့္မယ္။
ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ဦးသိန္းစိန္ စစ္တစ္ပုိင္းအစိုးရအတြက္ ေအာင္မွတ္ေတြ၊ ဂုဏ္ထူးေတြရေအာင္ေျဖဆုိမယ့္ “ေရးေျဖ စာေမးပြဲ” သာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
တူေမာင္ညိဳ
(၂၀၁၁ ဒီဇင္ဘာ ၂၇)
